Jak nie dawać niechcianych prezentów – naukowy poradnik

Fot. blickpixel/Pixabay

Nie chcesz, aby prezent od Ciebie trafił do szuflady? Przeczytaj ten naukowy poradnik.

Co na prezent? Crazy Nauka poleca mądre prezenty!

Kolejna para ciepłych skarpet – takich samych jak te, które dostał wujek Zenek. Oraz śliczny porcelanowy bibelocik, w sam raz do postawienia na kominku, którego… nie masz. Nie chcesz dostawać takich prezentów? Zacznij więc sam wręczać naprawdę trafione podarunki. Jakie? Nauka radzi.

1. Gardzisz praktycznymi prezentami? Nie zawsze są złe.

Niekiedy lepiej wręczyć prezent, który się naprawdę przyda, niż wykoncypowany gadżet, który zapewne wyląduje na dnie szuflady. Dowody? W 2009 roku w piśmie „Journal of Experimental Social Psychology” naukowcy opublikowali wyniki eksperymentu, w ramach którego studenci mieli podarować sobie długopisy. Okazało się, że ci, którzy wręczali prezent, starali się, aby długopis był drogi i markowy. Obdarowywani woleli zaś długopis dużo skromniejszy, tańszy i taki, który można nosić ze sobą bez obawy, że zgubi się drogą rzecz lub że zostanie ona skradziona.

Podobny wynik dały inne badania, które prowadził prof. Nathan Novemsky z Yale University. Ludzie, którym dawano do wyboru voucher do pięciogwiazdkowej, szalenie eleganckiej restauracji na drugim końcu miasta lub bon do lokalu tańszego, ale położonego w pobliżu domu, woleli pójść raczej do tego ostatniego.

2. Lepszy szary papier niż złota kokarda.

Fot. JanDix/Pixabay

Po bogato złoconym opakowaniu obdarowana osoba spodziewa się wyjątkowego (a raczej wyjątkowo drogiego) prezentu – czegoś w stylu kolii od Svarovsky’ego albo zegarka Atlantic. No i zazwyczaj te oczekiwania okazują się zbyt duże, kiedy wewnątrz znajduje się woda toaletowa albo zestaw potpourri. Wówczas dominujące okazuje się uczucie zawodu.

Dlatego lepiej opakować prezent w zwykły szary papier pakowy, aniżeli w piękną ozdobną folię z ogromną złotą kokardą – dowodzą badania przeprowadzone przez prof. Novemsky’ego.

3. Nie wiesz, co podarować? Po prostu zapytaj, co ktoś chciałby dostać.

Chciałbyś zrobić bliskiej osobie niespodziankę i dlatego z obłędem w oku poszukujesz designerskiego… wyciskacza do cytryn, niesamowitego otwieracza do wina czy modnych serwetek w łowickie wzory. Zanim jednak kupisz jedną z tych zapewne drogich rzeczy, zastanów się, czy Ty sam lubisz takie niespodzianki? Czy nie cieszyłbyś się bardziej z kontynuacji serii „Millennium” albo z nowo wydanej biografii Svante Pääbo?

Opublikowane w 2011 roku badania prowadzone na uniwersytetach Harwarda i Stanforda potwierdzają, że ludzie generalnie nie przepadają za prezentami-niespodziankami. Wolą dostać to, czego naprawdę pragną, a nie coś niezwykle wymyślnego, co być może im się spodoba. Albo nie.

Wyjątkiem są prezenty od osób, które znają nas jak siebie samych. Otóż to.

4. Kupuj starannie przemyślane i wybrane prezenty, a nie seryjne podarunki.

Fot. Daniel Stockman/Flickr

Odpakowujesz prezent, a tam… piękny polarowy koc. O, ciocia Zenia dostała taki sam. I kuzynka Kazia… Ale właściwie to nawet niespecjalnie lubisz rzeczy z polaru.

Wolimy dostawać takie prezenty, które dowodzą tego, że osobie, która nas obdarowuje, zależy na nas. Że nie wręcza wszystkim kuzynom z marszu seryjnego pudełka ptasiego mleczka albo nawet tej samej książki czy zestawu sztućców.

Badania opublikowane w 2014 roku w piśmie „Journal of Consumer Research” pokazują, że ludzie często za bardzo skupiają się na samym prezencie, a mniej na osobie, która ma go dostać. Nie zastanawiają się, jak mogłaby z niego skorzystać. Naukowcy radzą, by nigdy nie kupować tej samej rzeczy dla dwóch osób, nawet jeśli te osoby się nie znają i nie mogłyby porównać wręczonych podarków. Chodzi o to, by pokazać, że zależy nam na drugim człowieku i że naprawdę go znamy.

5. Rękodzieło dobre, ale tylko to ładnie wykonane.

Fot. Durova/Wikimedia

Ludzie są skłonni wydać o 17 proc. więcej na rękodzieło niż na prezent seryjny – pokazują badania opublikowane w 2015 roku w piśmie „Journal of Marketing”. Pięknie wykonany bibelot lub domowej roboty jedzenie może okazać się znacznie lepszym prezentem niż przedmiot masowej produkcji.

Wartościowym prezentem będzie też to, co sami wykonamy – jednak pod warunkiem, że będzie to naprawdę solidna robota. Wszelkie niedoróbki wzbudzą raczej zażenowanie. Wyjątkiem są prezenty od dzieci – te nawet mocno niedopracowane na pewno ucieszą każdego członka rodziny.

6. Uwaga na prezent dla partnera!

Fot. lucuzade/Wikimedia

To jest szczególnie drażliwa sprawa. Prezent nie powinien być wyrazem oczekiwań względem partnera – przekonuje Elizabeth Dunn, psycholog z University of British Columbia. Dlatego nie kupuj ubierającemu się na sportowo mężowi jedwabnego krawata, co do którego TY uważasz, że powinien go nosić. A żonie nie kupuj zestawu do masowania cellulitu, bo może się obrazić. Co najmniej. Prezenty dla partnerów muszą być dwa razy bardziej przemyślne niż te dla dalszych znajomych i rodziny. Pamiętajcie o tej zasadzie.

Co na prezent? Crazy Nauka poleca mądre prezenty!