Dzięki soczewkom kontaktowym nie płacze się przy krojeniu cebuli

Krojenie cebuli, kiedy mam założone soczewki, nie robi na mnie najmniejszego wrażenia. I okazuje się, że istnieje naukowe wyjaśnienie tego fenomenu!

Noszę soczewki i mogę kroić cebulę godzinami. I nic mi się nie dzieje.

Taka byłam pewna siebie, aż któregoś razu zamiast soczewek włożyłam okulary. I już po trzecim pociągnięciu nożem po cebuli zaczęłam płakać i smarkać. O co chodzi???

Zacznijmy od tego: dlaczego przy krojeniu cebuli płaczemy?

W chwili uszkodzenia jej komórek cebula uwalnia enzym o nazwie allinaza (od Allium, łacińskiej nazwy cebuli), który w wyniku skomplikowanych reakcji chemicznych przekształca się po pierwsze w kolejny związek, allicynę, o charakterystycznym cebulowym zapachu i korzystnym dla cebuli działaniu bakteriobójczym, a po drugie – w zawierające siarkę kwasy sulfonowe. Jeden z kwasów – tak, dochodzimy już do końca tej sekwencji zdarzeń – przekształcany jest następnie przez enzym syntezujący czynnik łzawiący (ang. Lachrymatory Factor Synthesising enzyme, czyli w skrócie LFS) do postaci lotnego związku o nazwie propanotial-S-tlenek. To taki telegraficzny skrót. Chemicy – wybaczcie.

Tenże propanotial-S-tlenek to substancja lotna, która – jak sama nazwa wskazuje – unosi się w powietrzu, dociera do oczu i rozpuszcza we łzach, podrażniając oczy poprzez oddziaływanie na gęsto upakowane w rogówce receptory bólu. Tutaj wspomnę tylko o tym, że nie jest to wymierzone konkretnie w nas, tylko we wszystkich roślinożerców chcących zjeść cebulę. Za odkrycie tego mechanizmu przyznano nagrodę Ig Nobla w 2013 roku.

Uwaga! Schłodzenie cebuli przed krojeniem zmniejsza ilość syntazy czynnika łzawiącego (LFS), dzięki czemu może ograniczyć łzawienie oczu!

A dlaczego soczewki kontaktowe chronią przed tym podrażnieniem?

Otóż w środkowej części rogówki oka – dokładnie tam, gdzie przylegają do niej soczewki kontaktowe – znajduje się jedno z największych skupisk receptorów bólowych w całym ludzkim organizmie. Przewodzące ból włókna nerwowe komunikują się z gruczołami łzowymi. Kiedy więc otrzymują informację o bólu, to jest to najczęściej sygnał o tym, że oko jest drażnione przez ciało obce, które trzeba jak najszybciej usunąć poprzez wypłukanie go łzami. Wskutek tego oczy zaczynają łzawić.

Soczewki kontaktowe stale utrzymują się na środkowej części oka i wraz z nią się poruszają, dlatego skutecznie blokują opary cebuli przed drażnieniem największego skupiska receptorów bólowych. Bonusem jest to, że osoby noszące soczewki kontaktowe – i wskutek tego mające przez cały czas na oczach ciała obce – prawdopodobnie wytwarzają więcej łez niż inne osoby, dzięki czemu efektywniej zmywają drażniące substancje z powierzchni oka, samej soczewki i z kanalika łzowego.

Za inspirację dziękuję Irenie Herce z grupy ADHD u dorosłych, która też nie łzawi, nosząc soczewki podczas krojenia cebuli.

Źródło

Nie jesteśmy portalem. To blog tworzony przez dwie osoby – Olę i Piotra (a ten tekst napisałam ja, Ola). Jeśli mój tekst Ci się spodobał, do czegoś się przydał lub coś wyjaśnił – to świetnie. Wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były rzetelne i jasne. Jeśli chcesz, możesz w zamian podarować nam wirtualną kawę. Będzie nam bardzo miło. Dziękujemy 🙂