Dziś Jadeitowy Królik wyrusza na Księżyc

Model Jadeitowego Królika prezentowany na ekspozycji. fot. News.cn`

O 18:30 polskiego czasu z kosmodromu Xichang wystartować ma rakieta Długi Marsz (Chang Zheng). Wyniesie w kosmos chińską sondę Chang’e 3, która nosi też bardziej przyjazną nazwę Jadeitowy Królik.

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to już 14 grudnia po raz pierwszy od 37 lat na powierzchni Księżyca ma się odbyć miękkie lądowanie ziemskiej sondy. I to nie byle jakiej, bo od razu będzie to łazik, którego zadaniem będzie poruszanie się po powierzchni ziemskiego satelity, pobieranie próbek i prowadzenie badań.

Oczywiście poza aspektami badawczymi duże zainteresowanie budzi sama nazwa sondy. Jak czytamy w serwisie Kosmonauta.net:

„Imię łazika, “Yutu”, zostało wybrane w powszechnym konkursie. Między 25 września a 25 października Chińczycy na całym świecie mogli internetowo zgłaszać swoje propozycje nazw. Zebrano 190 000 wpisów, z których 14 osobowe jury wybrało 10 do dalszej dyskusji. Do najpopularniejszych należały imiona Tansuo (“odkrywać”) i Lanyue (“chwytać Księżyc”), oraz Qian Xuesen (Ch’ien Hsüeh-sên, wybitny naukowiec, uważany za ojca chińskiego programu kosmicznego).

Wybór “Yutu” padł w głosowaniu w miniony wtorek, 26 listopada. Około 650 tysięcy z spośród ponad 3,4 miliona głosów oddano właśnie na tę propozycję.

Jak wyjaśnia Li Benzheng, zastępca kierownika chińskiego programu księżycowego, “Yutu to symbol łaskawości, czystości i zwinności, pasuje więc do łazika przez skojarzenia. Odzwierciedla też pokojowy charakter eksploracji kosmosu przez Chiny”. Według chińskiej mitologii Yutu, Jadeitowy Królik, był towarzyszem Chang’e, zanim jeszcze stała się boginią Księżyca.”

Misja Jadeitowego Królika to drugi z trzech etapów badań Księżyca, jakie zaplanowały Chiny na najbliższe lata. Pierwszym było wysłanie dwóch sond Chane’e 1 i Chang’e 2, które w 2007 i 2010 roku weszły na księżycową orbitę robiąc zdjęcia powierzchni, tworząc jej trójwymiarową mapę i badając skład gruntu.

Drugi etap to właśnie księżycowe łaziki – zaplanowano dwie takie misje. Trzecim krokiem ma być dostarczenie z Księżyca na Ziemię próbek gruntu. Wymaga to przeprowadzenia trudnego manewru startu z powierzchni Srebrnego Globu.

Rakieta Długi Marsz gotowa do startu Fot. News.cn

Jaki jest Królik?

Jadeitowy Królik jest szczególnie ważny dla wizerunku chińskiego programu kosmicznego. Dotąd zarzucano często Chinom, że wszystko co robią jest kopią i powtórzeniem radzieckich działań z lat 60. i 70. Księżycowy łazik został zbudowany w większości od podstaw i wykorzystuje specjalnie opracowane na tę okazję technologie.

Kosmonauta.net:

„Sam łazik ma masę około 140 kilogramów. Zasilany jest z generatora radioizotopowego pracującego najpewniej na plutonie-238. Generator zapewni ciepło i energię elektryczną również w trakcie dwutygodniowej księżycowej nocy. Robot wyposażony jest m.in. w georadar, cztery kamery nawigacyjne i panoramiczne oraz teleskop optyczny.”

Z dostępnych informacji wynika, że Jadeitowy Królik będzie się poruszał z prędkością 200 m/h. Dla porównania ostatni łazik, jaki lądował na Księżycu, radziecki Łunochod osiągał 5 km/h i ważył 840 kg.

NASA nie jest zachwycona

Z misją Chasng’e 3 łączą się też pewne kontrowersje. Niedawno na Księżyc ruszyła amerykańska misja LADEE, której zadaniem jest zbadanie księżycowej atmosfery i dziwnych świetlnych strug obserwowanych przez załogi misji Apollo. Tymczasem lądowanie Jadeitowego Królika w dużym stopniu naruszy równowagę atmosfery Księżyca. Jest ona na tyle cienka, że według szacunków gazy wydobywające się przy lądowaniu na Księżycu statków Apollo zwiększyły jej objętość aż dwukrotnie.

Pod tym adresem przeprowadzona ma być transmisja ze startu: http://english.cntv.cn/live/hd/