captcha image

A password will be e-mailed to you.

Jak to się dzieje, że w domu, gdzie trzy osoby chorują na COVID-19, czwarta nie zakaża się? Dlaczego spokrewnieni blisko ludzie mogą przechodzić chorobę bezobjawowo albo trafić w ciężkim stanie do szpitala?

COVID-19 okazał się chorobą znacznie dziwniejszą i bardziej zaskakującą, niż ktokolwiek mógł się spodziewać na początku pandemii. Okazało się, że wirus atakuje nie tylko układ oddechowy, ale też nerwowy (m.in. utrata smaku i węchu). Powikłania mogą dotykać również serca i innych narządów. Jednocześnie w przebiegu choroby jest bardzo duża zmienność – oczywiście ryzyko ciężkiego przejścia rośnie z wiekiem i obecnością innych chorób, jednak wielu młodych i bardzo sprawnych ludzi również trafia do szpitala w ciężkim stanie, a nawet umiera.

Geny i COVID

Wiele wskazuje na to, że duże znaczenie w tak różnym przebiegu choroby mogą mieć nasze predyspozycje genetyczne. Oczywiście czynników jest bardzo wiele, ale są pierwsze wskazówki tłumaczące, dlaczego niektórzy chorują tak ciężko. Dostarcza ich praca opublikowana we wrześniu w jednym z najlepszych pism naukowych – „Science”. Współautorem badania jest dr Paweł Zawadzki, biotechnolog z UAM w Poznaniu.

Pokazane tam wyniki wskazują, że na przebieg COVID-19 wpływ mogą mieć geny odpowiedzialne za produkcję interferonów. To grupa białek, które odpowiadają m.in. za uruchomienie odpowiedzi układu odpornościowego w przypadku pojawienia się w organizmie patogenów, szczególnie wirusów.

Ludzie różnią się od siebie milionami drobnych i poważnych zmian w DNA – większość z nich nie ma dużego wpływu na funkcjonowanie organizmu, ale niektóre mogą wpływać na działanie genów na wiele różnych sposobów. Czasem wzmacniają aktywność jakichś genów, czasem ją osłabiają, a czasem całkiem mogą wyłączać. Bywa, że w wyniku takich zmian w genomie człowiek cierpi na jakieś niedobory odporności. Może żyć z nimi, nie mając o tym pojęcia, a taka „wada” ujawni się dopiero w kontakcie z określonym patogenem.

Tak właśnie jest w przypadku genów TLR3 oraz IRF7. Pewne ich warianty powodują, że interferony są mniej skutecznie wykorzystywane przez organizm, powstają w zbyt małej ilości albo w ogóle mogą nie powstawać. A to bezpośrednio wpływa na jego odpowiedź w przypadku ataku wirusa SARS-CoV-2 powodującego COVID-19.

Mamy więc pierwszy mechanizm genetyczny, który wpływa na to, jak ludzie przechodzą tę chorobę. Potwierdziły to badania, bo osoby z „niekorzystnymi” wariantami genów TLR3 i IRF7 chorowały ciężko i często umierały.

Pokaż swoje geny

Obecnie bada się ponad 300 takich genów, które mają wpływ na przebieg COVID-19. Daje to szanse zarówno na identyfikację osób bardziej zagrożonych, osób genetycznie opornych na zakażenie, jak i na znalezienie leków uzupełniających niedobory wynikające z indywidualnych cech genetycznych.

Jednak by takie badania się udały, potrzebni są chętni. Polska Grupa Badawcza, czyli Centralny Szpital Klinicznego MSWiA w Warszawie oraz MNM Diagnostics, prowadzi projekt Odporni na COVID-19. Badacze poszukują ludzi spokrewnionych, z których jedna osoba chorowała na COVID-19, a druga nie miała objawów lub nie zachorowała. Ważne, żeby te osoby mieszkały wspólnie w tym samym domu. Chodzi o wyłapanie sytuacji, w której ludzie spokrewnieni (czyli nie np. mąż i żona) narażeni na zakażenie zareagowali inaczej. Tu znajdziecie szczegółowe informacje dotyczące zasad rekrutacji do badania: https://odporninacovid.pl/

Na czym polega badanie? Od zakwalifikowanych osób zostanie pobrana krew. I to wszystko jeśli chodzi o zaangażowanie badanego. Z tej próbki zsekwencjonowany zostanie cały genom danej osoby (oczywiście anonimowo), a następnie przeprowadzone zostaną dokładne analizy wszystkich zebranych informacji. Pozwoli to na porównanie kluczowych sekwencji DNA i znalezienie istotnych dla przebiegu choroby różnic.

Dodatkowo każdy uczestnik zakwalifikowany do badania otrzyma pakiet badań serologicznych, informujących o tym, czy przeszedł COVID-19 czy nie. To badanie będzie przeprowadzone przez laboratoria diagnostyczne ALAB, a zastosowany test jest najlepszym obecnie dostępnym na rynku, o najwyższej jakości i czułości.

Jeżeli odpowiadacie kryteriom osób poszukiwanych przez Polską Grupę Badawczą i chcecie pomóc nauce, zgłoście się. Tu znajdziecie wszystkie informacje: https://odporninacovid.pl/

Nie ma więcej wpisów