Góry Pieprzowe pod Sandomierzem – najstarsze góry i największe rozarium

Góry Pieprzowe, zwane również Pieprzówkami, są najstarszymi górami w Polsce. W dodatku pokrywa je wielkie naturalne rozarium, czyli obszar porośnięty dzikimi różami.

Góry Pieprzowe to tak naprawdę solidne pagóry rozciągające się na długości 3 km i malowniczo położone pod Sandomierzem, nad samym brzegiem Wisły i jej starorzecza. Mimo że odwiedziłam je pod koniec listopada, a więc o niepięknej porze roku, to widoki stamtąd – na dolinę Wisły i Sandomierz – okazały się prawdziwie spektakularne. Moje kuzynki i ja miałyśmy dużo szczęścia, bo dzień był słoneczny i odkrył przed nami mnóstwo uroków tego miejsca, choć oczywiście zdaję sobie sprawę z tego, że w maju czy czerwcu wzgórza te, pokryte masą kwitnących róż, byłyby jeszcze bardziej urzekające.

Najstarsze w Polsce

Skały, z których zbudowane są Góry Pieprzowe, to charakterystyczne brunatnoszare łupki, które nawet w suchym, słonecznym dniu kazały się dość śliskie. Podejrzewam, że pójście tam podczas deszczu może stanowić przygodę w typie jazdy na łyżwach. Te dziwne nieco skały liczą ponad 500 milionów lat i, jak się okazało, tworzą najstarsze pasmo górskie w Polsce.

W okresie kambryjskim, kiedy te obszary pokrywało morze, na jego dnie osadzały się iły i muły, które przekształciły się w łupki, a następnie uległy sfałdowaniu podczas kambryjskich ruchów górotwórczych. Geologicznie Pieprzówki są częścią Gór Świętokrzyskich, których najwyższe pasma wraz ze skałami tworzącymi dzisiejsze gołoborza ukształtowały się nieco później, w okresie późnokambryjskim (źródło).

Pod wpływem ruchów górotwórczych osady łupków z Gór Pieprzowych, zamiast leżeć poziomo, podniosły się do pozycji niekiedy pionowej lub niemal pionowej. Skały te, wietrzejąc, rozpadają się w charakterystyczne drobiny skalne przypominające barwą i kształtem ziarna pieprzu – stąd nazwa tej formacji.

Sandomierz i róże

Wysokość bezwzględna Gór Pieprzowych to niespełna 200 m n.p.m., a różnica wysokości między ich wierzchołkami a korytem Wisły wynosi 40–60 m. Ponieważ zbocza wzgórza stanowią nagie skały łupkowe, to roślinność nie przesłania spektakularnych widoków na dolinę Wisły oraz oddaloną o jakieś 3 km i położoną na skarpie najstarszą część Sandomierza. Widoki są naprawdę pierwszorzędne.

Góry Pieprzowe objęte są ochroną jako rezerwat przyrody stanowiący unikalne siedlisko kilkunastu gatunków róż. Jak głosi tablica informacyjna, jest to największe naturalne rozarium w Europie (inne informatory podają, że to największe naturalne rozarium na terenie Polski). Można tu zobaczyć aż 12 z około 25 gatunków dzikich róż rosnących w Polsce. Mogę sobie tylko wyobrazić gęstwę kwitnących krzewów róż, które teraz, w listopadzie, były już tylko pozbawionymi liści, splątanymi kolczastymi łodygami.

Podłoże łupkowe stworzyło też unikalne warunki potrzebne do życia sucholubnym roślinom stepowym. Oprócz dzikich róż rosną tu też m.in. murawy, głogi, berberys, tarnina i wisienki stepowe (źródło).

Góry Pieprzowe pocięte są wąwozami, z których słyną okolice Sandomierza. Na razie odwiedziłam tylko jeden z nich, najsłynniejszy – Wąwóz Królowej Jadwigi. Do kolejnych planuję następną weekendową wycieczkę – mam nadzieję, że znów w towarzystwie moich nieocenionych kuzynek ?

Nie jesteśmy portalem. To blog tworzony przez dwie osoby – Olę i Piotra (a ten tekst napisałam ja, Ola). Jeśli mój tekst Ci się spodobał, do czegoś się przydał lub coś wyjaśnił – to świetnie. Wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były rzetelne i jasne. Jeśli chcesz, możesz w zamian podarować nam wirtualną kawę. Będzie nam bardzo miło. Dziękujemy 🙂