Aleksandra Stanisławska
Najstarsza na świecie tabliczka mnożenia. Fot. Research and Conservation Centre for Excavated Text/Tsinghua Univ
Oto znaleziona w Chinach tabliczka mnożenia. Pochodzi z okresu sprzed zjednoczenia tego państwa, a jej wiek określono na ponad 2300 lat. To czyni ją najstarszą tabliczką mnożenia na świecie, bazującą na systemie dziesiętnym.
Jej fragmenty umieszczone na zniszczonych bambusach udało się poskładać w całość naukowcom z pekińskiego Uniwersytetu Tsinghua. To było nie lada wyzwanie, bo bambusowych tyczek było łącznie niemal 2,5 tysiąca, większość była połamana, wymieszana ze sobą i ubrudzona błotem. Widać jednak było, że są pokryte starożytnym chińskim pismem namalowanym czarnym atramentem.
Bambusy odnaleziono na targu w Hong-Kongu. Najprawdopodobniej zostały wykradzione wcześniej ze starożytnego grobowca. Datę ich postania naukowcy określili na 305 rok p.n.e. Okazało się, że w sumie kryją 65 antycznych tekstów, co czyni je jednym z najważniejszych znalezisk z tego okresu.
Wśród nich odnaleziono 21 bambusowych tyczek, które udało się połączyć w najstarszą na świecie tabliczkę mnożenia. Na pierwszy rzut oka tabela wydaje się dość skomplikowana, ale po kilku minutach kombinowania z jej pomocą da się przemnożyć każdą kolejną liczbę od 1 do 9 oraz dziesiątkami od 10 do 90. Można też wykonać mnożenie pełnej liczby lub jej połowy w zakresie od 0,5 do 99,5.
Poniżej pokazujemy rekonstrukcję tej tabeli:
Taki system przedstawiała najstarsza na świecie tabliczka mnożenia. Ilustracja: Research and Conservation Centre for Excavated Text/Tsinghua Univ
Artykuł na ten temat ukazał się w piśmie „Nature”.
You must be logged in to post a comment.