captcha image

A password will be e-mailed to you.
Skrzyżowanie rzek w Wągrowcu. Fot. Crazy Nauka

Skrzyżowanie rzek w Wągrowcu. Fot. Crazy Nauka

Widzieliście kiedyś coś takiego? To unikalne skrzyżowanie rzek, które można podziwiać w Wągrowcu w Wielkopolsce. Byliśmy tam wczoraj i widzieliśmy to na własne oczy.

To wpis z cyklu: podróże kształcą. Widok jest przedziwny: dwie rzeki, Wełna i Nielba, krzyżują się ze sobą. Ich wody mieszają się ze sobą w niewielkim stopniu i nie ma wirów w miejscu skrzyżowania, tak że większość wody z jednej i drugiej rzeki po prostu przepływa na wprost. Zjawisko niemieszania się wód wynika z odmiennych cech fizykochemicznych (wody jednej rzeki mogą płynąć wówczas pod drugą). Może to więc być kwestia m.in. temperatury, natlenienia, odczynu pH czy obecności zanieczyszczeń, w tym związków azotu i fosforu.

Skrzyżowanie rzek w Wągrowcu, mimo że bardzo efektowne, nie jest zjawiskiem naturalnym. Zostało stworzone podczas prac melioracyjnych w 1830 roku. Zmieniły one miejsce ujścia Nielby do Wełny, tak aby wypadało dokładnie w punkcie rozdzielania się biegu Wełny. Rozwiązanie to zaprojektował Adalbert Schulemann z Bydgoszczy po to, by ochronić Wągrowiec (wówczas pod nazwą Wongrowitz) przed zalewaniem wodami powodziowymi obu rzek. Prace melioracyjne miały też na celu zapewnienie podczas suszy odpowiedniego spiętrzenia wód na Wełnie, by mógł na niej działać młyn wodny.

Wągrowiec, skrzyżowanie Nielby i Wełny. Fot. Crazy Nauka

Wągrowiec, skrzyżowanie Nielby i Wełny. Fot. Crazy Nauka

Skrzyżowanie rzek w Wągrowcu bywa też nazywane „bifurkacją”. Choć brzmi to efektownie, nie pokrywa się jednak z prawdą. Bifurkacja to niezwykle rzadkie zjawisko, które polega na rozdzieleniu się rzeki na co najmniej dwa ramiona, które płyną do różnych dorzeczy.

Przykładem tego może być bifurkacja rzeki Casiquiare w Ameryce Południowej. Część jej wód odpływa do Rio Negro i Amazonki, a część do Orinoko. W Polsce bifurkacja (sztuczna) występuje na Obrze (dopływie Warty), która część wód poprzez kanał odprowadza do Obrzycy (dopływu Odry) w województwie wielkopolskim. Ależ skomplikowane są te nazwy – Obra i Odra. Uff.

Zatem prostszy przykład: przez Stobrawski Park Krajobrazowy (województwo opolskie) płyną cztery rzeki – Stobrawa i jej dopływy Bogacica, Czarna Woda i Budkowiczanka. Teren jest dość płaski, a sieć cieków bardzo gęsta, więc co chwila dochodzi do bifurkacji między nimi.

Polecamy też:

Gdyby tylko wyjechał chwilę później – tornado widziane ze zbyt bliska

Wędrujące kamienie z Doliny Śmierci przyłapane na gorącym uczynku

 

 

 

Czego u nas szukaliście?

Nie ma więcej wpisów