Odręczne notatki są lepsze od pisania na klawiaturze

Pewnie zauważyliście, że coraz więcej ludzi robi notatki na komputerze, używając klawiatury. Ja widuję to na konferencjach prasowych, gdzie na kolanach większości dziennikarzy lądują laptopy. Na uczelniach spora część studentów notuje w ten sposób.

Część z was uzna to za dziwaczne, a część za całkowicie oczywiste. W Polsce to zjawisko zapewne wciąż nie jest tak popularne jak na Zachodzie, ale to kwestia dostępności komputerów. Być może… mamy szczęście.

Para neuropsychologów, profesorowie Audrey van der Meer i Ruud van der Weel, przeprowadziła badanie dotyczące tego, jak sposób robienia notatek wpływa na zapamiętywanie materiału. Chodziło o porównanie dwóch systemów – zapisywania na klawiaturze oraz notowania za pomocą długopisu.

Badanie EEG podczas eksperymentu

W badaniu udział wzięło 20 studentów, którzy mieli za zadanie notowanie pojawiających się przed nimi informacji przy zastosowaniu trzech różnych metod. Pierwszą było notowanie na klawiaturze, drugą zapisywanie na klawiaturze OPISÓW pojawiających się słów, a trzecią symboliczne narysowanie znaczenia słowa przy pomocy elektronicznego długopisu na ekranie komputerów Surface Pro 4. Jednocześnie aktywność mózgów badanych osób była monitorowana przy pomocy rozbudowanego systemu EEG zbierającego dane przy pomocy 250 elektrod. Celem było porównanie aktywności mózgu podczas notowania różnymi metodami, a także jej związku z zapamiętywaniem informacji.

Zmobilizuj mózg

Okazało się, że pisanie na klawiaturze, opisywanie na klawiaturze i rysowanie na ekranie nie tylko angażuje różne obszary mózgu, ale też robi to z różną intensywnością. Najmniej angażujące było pisanie na klawiaturze – aktywowało niewielkie obszary mózgu na krótki czas.

Pewnym zaskoczeniem była duża różnica między opisywaniem a rysowaniem znaczenia słowa. W pierwszym przypadku aktywowały się obszary mózgu związane z kreatywnym i abstrakcyjnym myśleniem, jednak działały one tylko przez krótką chwilę, podczas obmyślania opisu. Natomiast w przypadku rysowania pracowały nie tylko duże obszary mózgu, ale też ich aktywność utrzymywała się najdłużej.

Autorzy badania – Audrey van der Meer i Ruud van der Weel

Jak podkreśla współautorka badania, Audrey van der Meer, ważne tu było zaangażowanie obszarów odpowiedzialnych za kontrole motoryki. Ich aktywność w przypadku pisania na klawiaturze jest niewielka, natomiast w przypadku rysowania oraz odręcznego pisania działają one na wysokich obrotach. Inne badania pokazały natomiast, że aktywność właśnie tych obszarów sprzyja zapamiętywaniu informacji.

– Dla procesu trwałego zapamiętywania informacji bardzo ważna jest synchronizacja wielu obszarów mózgu. Im więcej bodźców zostaje włączonych w ślad pamięciowy, tym jest on trwalszy i łatwiejszy do przywołania – powiedział nam Ruud van der Weel podczas rozmowy na Skype.

Fragment badania

Ucz się notując

Co to oznacza w praktyce? Badanie Audrey van der Meer i Ruuda van der Weel pokazuje, że odręczne notowanie pozwala na lepsze zapamiętywanie informacji już na etapie ich zapisywania. To poważne ułatwienie szczególnie dla uczniów i studentów, którzy muszą się wykazać przyswojeniem wiedzy. W badaniu posługiwano się urządzeniami Surface Pro 4, a więc połączeniem tabletu i komputera. Jednak zdaniem badaczy ten sam mechanizm ma zastosowanie również do prowadzenia zwykłych odręcznych notatek. Użycie dotykowego ekranu pozwala natomiast na łączenie zalet tych dwóch technik – odręcznego pisania i rejestrowania tych danych w formie elektronicznej.

Jak być może zauważyliście, jesteśmy bardzo niechętni uogólnieniu mówiącemu, że „kiedyś było lepiej”. W tym jednak wypadku badanie pokazuje, że „stare dobre” prowadzenie odręcznych notatek (czy to na ekranie czy na papierze) jest lepsze niż notowanie na klawiaturze. No i na końcu wyznam, że oboje z Olą dużo chętniej notujemy odręcznie niż na komputerze. I teraz nie będziemy już zrzucać tego wyłącznie na karb naszych metryk 😉