Crazy Nauka
Poniższy tekst otrzymaliśmy od jednego z autorów opisywanego badania, Przemysława Waszaka.
Choroba i śmierć tzw. celebrytów w jakiś sposób dotyczy każdego z nas, bo angażuje nawet tą niechętną czy niezainteresowaną część opinii publicznej. Czy tego typu wydarzenia oprócz swojego sensacyjnego wydźwięku i wywoływania skrajnych emocji, powodują również widoczną i trwała zmianę w tym jak sami postrzegamy nasze zdrowie i chorobę? Okazuje się że tak, przynajmniej jeśli chodzi o wzrost zainteresowania chorobą danego celebryty/celebrytki.
Dwoje naukowców z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Wojewódzkiego Szpitala w Słupsku, przyjrzało się temu zjawisku. Przeanalizowali historie Anny Przybylskiej i Jana Kaczkowskiego – dwójki znanych postaci z naszego regionu, których śmierć wstrząsnęła Polską w ostatnich latach. Swoje najważniejsze spostrzeżenia z badania internetu, zamieścili w marcowym numerze prestiżowego brytyjskiego czasopisma naukowego Public Health.
Wydarzenia związane ze śmiercią obojga celebrytów, wywołały ogromny ruch w polskiej sieci, jeśli chodzi o wyszukiwanie informacji dotyczących chorób. Anna Przybylska, aktorka i modelka, od chwili swojej śmierci (5 październik 2014), spowodowała 11-krotny przyrost wyszukiwań frazy „rak trzustki” w Google. Natomiast śmierć Jana Kaczkowskiego, księdza i działacza społecznego, założyciela Hospicjum w Pucku, zmarłego 28 marca 2016 na glejaka mózgu, wywołała 25-krotne zwiększenie internetowych poszukiwań hasła dotyczącego jego choroby.
W ślad za tak zwiększonym popytem, powiększyła się podaż tj. nastąpił lawinowy wysyp rozmaitych doniesień w polskich mediach, w których pojawiały się wzmianki o raku trzustki (średnio 16 nowych artykułów tygodniowo) oraz glejaku (36 nowych artykułów tygodniowo). Warto w tym miejscu także nadmienić, że szczególnie śmierć Anny Przybylskiej stanowiła punkt zwrotny, jeśli chodzi o ilość wszystkich informacjach dotyczących nowotworów i onkologii w polskim internecie, których od tamtego czasu nieustannie przybywa.
Na tej podstawie można powiedzieć, że śmierć obojga bohaterów, była ważną lekcją, jeśli chodzi
o edukację zdrowotną polskiego społeczeństwa. Czy zwiększone zainteresowanie informacjami zdrowotnymi przełoży się jednak na częstsze prozdrowotne zachowanie Polaków (np. poddawanie się regularnym badaniom profilaktycznym) dopiero pokaże czas. Miejmy jednak cichą nadzieję, że być może już niedługo efekty tak wielkiego zainteresowania, odbiją się także w zmniejszonych wskaźnikach chorobowych.
Public Health to jedno z najstarszych czasopism naukowych, poświęconych zagadnieniom z zakresu zdrowia publicznego. Założone w 1888 roku Wielkiej Brytanii, sukcesywnie dostarcza najważniejszych zdrowotnych wieści z całego świata.
Przemysław Waszak pracuje w Katedrze Higieny i Epidemiologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego
Natalia Kawalec pracuje w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Janusza Korczaka.
Link do artykułu:
Public Health, March 2017 Volume 144, Pages 13–15
Impact of celebrities’ cancer deaths on oncology-related news and internet searches in Poland
Przemysław Waszak, Natalia Kawalec
http://www.publichealthjrnl.com/article/S0033-3506(16)30384-5/fulltext