captcha image

A password will be e-mailed to you.
Planeta Pirx widoczna z powierzchni jej hipotetycznego księżyca. Rys. M. Mizera / PTA / IAU100

Wczoraj Międzynarodowa Unia Astronomiczna zdecydowała, że w wyniku internetowego konkursu nadaje nazwy Solaris i Pirx obiektom odkrytym przez polskich astronomów. Para Geralt i Ciri z sagi o wiedźminie Andrzeja Sapkowskiego zdobyła co prawda przewagę głosów, mimo to Unia zdecydowała o uhonorowaniu postaci zaczerpniętych z twórczości Stanisława Lema, które znalazły się na drugim miejscu.  

Na stulecie swojego istnienia Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU), która zrzesza zawodowych astronomów z całego świata, ogłosiła konkurs na nazwy gwiazd i planet – IAU100 NameExoWorlds. Każdemu z biorących w nim udział krajów przypisano jeden układ planetarny. Polsce przypadł w udziale układ leżący w gwiazdozbiorze Pegaza, w odległości 161 lat świetlnych od Ziemi.

Ja również wzięłam udział w publicznym głosowaniu, które udostępnialiśmy na naszym Facebooku w październiku. Przyznam, że należę do #teamWiedźmin i swój głos oddałam na parę Geralt/Ciri, a nie na Solaris i Pirxa, mimo że uwielbiam twórczość Stanisława Lema, a „Opowieści o pilocie Pirxie” to absolutny numer jeden wśród moich ulubionych książek. Uważam jednak, że do wzajemnych relacji gwiazdy i planety bardziej pasują imiona blisko związanych ze sobą bohaterów jednej sagi, aniżeli nazwa planety z jednej powieści (Solaris) i imię bohatera odrębnego zbioru opowiadań (Pirx). Ale ostatecznie z wyboru Solaris i Pirxa też się cieszę.

Polskie głosy

Polacy okazali się najaktywniej głosującą nacją w tym konkursie. Kiedy w czerwcu i lipcu 2019 roku można było zgłaszać pary kandydatów na nazwy gwiazdy i planety, z Polski wpłynęło ponad 2800 propozycji, co było jednym z czołowych wyników na świecie. Duet Solaris/Pirx zaproponował Eryk Nowik z Siemiatycz. We wrześniu i październiku 2019, na etapie publicznego głosowania na wybraną pulę nazw, polscy internauci oddali ponad 88 tys. głosów, co było światowym rekordem i stanowiło 21 proc. wszystkich głosów oddanych w tym konkursie.

Na Geralta i Ciri głosowało ponad 47 tys. osób, zaś na parę Solaris/Pirx – niemal 14 tys., co dało jej drugie miejsce. Mimo to Międzynarodowa Unia Astronomiczna, do której należy ostateczne słowo w tej kwestii, zdecydowała się uhonorować twórczość Stanisława Lema. Na trzecim miejscu w polskim głosowaniu znalazł się duet Swarog / Weles, na który zagłosowało 7,5 tys. osób. Co ciekawe, Weles (jeden z synów Swaroga; słowiański bóg podziemi i magii) pod nazwą Veles zwyciężył w chorwackiej edycji konkursu – imię to otrzymała jedna z planet.

Kolejne miejsca zajęły nazwy: Twardowski i Boruta (6,3 tys. głosów), Polon i Rad (prawie 6 tys, głosów), Piast i Lech (niemal 4 tys. głosów), Jantar i Wolin (3,5 tys. głosów).

Która to gwiazda i planeta?

Nazwę Solaris otrzymała gwiazda BD+14 4559, a Pirxem nazwano planetę BD+14 4559 b, gazowego olbrzyma o masie i rozmiarach zbliżonych do Jowisza. Swoją gwiazdę macierzystą Pirx okrąża w ciągu 269 dni ziemskich po orbicie znajdującej się w podobnej odległości od Solaris jak Wenus od Słońca. Naukowcy podejrzewają, że w układzie może znajdować się także druga, dalsza planeta.

Znajdującą się w konstelacji Pegaza gwiazdę Solaris można obecnie obserwować z terenu Polski wieczorami za pomocą lornetki lub amatorskiego teleskopu.

Solaris i Pirx zostały odkryte w 2009 roku przez polskich astronomów: prof. Andrzeja Niedzielskiego, dr. Grzegorza Nowaka, dr Monikę Adamów i prof. Aleksandra Wolszczana.

Polska strona konkursu IAU100 NameExoWorlds

Źródło

Nie ma więcej wpisów