captcha image

A password will be e-mailed to you.

Skafandry kosmiczne to najbardziej skomplikowane ubrania, jakie kiedykolwiek powstały. Muszą ochronić miękkie, zbudowane głównie z wody, źle znoszące zmiany temperatury ludzkie ciała przed działaniem próżni, promieni słonecznych, mikrometeorów i promieniowania kosmicznego. W dodatku trzeba je było zbudować bardzo szybko niemal nie mając doświadczenia – wyścig w kosmos trwający w latach 60. narzucił niesamowite tempo. Od pierwszego lotu człowieka w kosmos do pierwszego wyjścia poza statek kosmiczny minęły niespełna cztery lata.

Na wystawie zorganizowanej przez Smithsonian National Air and Space Museum pokazano przegląd skafandrów kosmicznych od samych ich początków po współczesność. Jednym z najciekawszych eksponatów były zdjęcia rentgenowskie pokazujące konstrukcję tych superubrań.

 

Na początek skafander nie-kosmiczny. EX1-A to projekt, który nigdy nie poleciał w kosmos. Jego charakterystyczną cechą są pierścienie umieszczone w pasie, na ramionach, łokciach, biodrach, kolanach i kostkach. Czyniły one ten skafander niezwykle giętkim. Lata 60. to epoka twista. Przypadek? Nie sądzę…

Skafander EX1-A fot. Ron Cunningham i Mark Avino.

Skafander EX1-A fot. Ron Cunningham i Mark Avino.

 

Skafander Alana Sheparda z misji Apollo 14. Im – w przeciwieństwie do poprzedników – udało się wylądować na Księżycu…

Apollo 14. Fot. Smithsonian Institution / Mark Avino

Skafander z Apollo 14. Fot. Smithsonian Institution / Mark Avino

 

Hełm A4-H był modelem uniwersalnym, który pasował do kilku modeli skafandrów. Na zdjęciu widać potężne łożysko kulkowe na szyi, które zapewniało możliwość swobodnego obracania głowy.

Hełm A4-H. Fot. Smithsonian Institution / Mark Avino

Hełm A4-H. Fot. Smithsonian Institution / Mark Avino

 

Po Księżycu nie można chodzić w byle czym. Ten zewnętrzny but zakładany był na stopy skafandra podczas spacerów po powierzchni. To takie obuwie zostawiło w pyle księżycowym słynny ślad, którego fotografia stała się jednym z symboli misji Apollo.

Zewnętrzny but z misji Apollo. Fot. National Air and Space Museum, Smithsonian Institution / Mark Avino

Zewnętrzny but z misji Apollo. Fot. National Air and Space Museum, Smithsonian Institution / Mark Avino

 

I jeszcze konstrukcja buta widziana z góry. Paski z klamrami służyły do mocowania buta na skafandrze.

But z misji Apollo  - widok z góry. fot. Roland H. Cunningham i Mark Avino

But z misji Apollo – widok z góry. fot. Roland H. Cunningham i Mark Avino

 

Testowa wersja hełmu zaprojektowanego dla fazy I misji Apollo czyli wypraw noszących numery od 11 do 14. Ta konstrukcja nie obraca się na skafandrze – astronauta może za to kręcić głową wewnątrz hełmu.

Projekt hełmu fazy I misji Apollo. Fot. National Air and Space Museum, Smithsonian Institution / Mark Avino

Projekt hełmu fazy I misji Apollo. Fot. National Air and Space Museum, Smithsonian Institution / Mark Avino

 

Rękawica skafandra księżycowego należącego do Harrisona Schmitta z misji Apollo 17. Skafandry – również rękawice – były budowane dla każdego astronauty indywidualnie.

Rękawica z misji Apollo 17. Fot. Mark Avino, Smithsonian Institution

Rękawica z misji Apollo 17. Fot. Mark Avino, Smithsonian Institution

 

Ręka wykonana z aluminium – część skafandra z 1962 roku. Metalowe kręgi na ramieniu i w nadgarstku oraz zagięcia w łokciu zapewniały ruchomość.

Aluminiowa ręka skafandra z 1962 r. Fot. Mark Avino, Smithsonian Institution

Aluminiowa ręka skafandra z 1962 r. Fot. Mark Avino, Smithsonian Institution

Materiały pochodzą z wystawy Suited for space

Nie ma więcej wpisów