Piotr Stanisławski
Masa, waga i ciężar, to słowa, których często używamy zamiennie. Co prawda fizyk słysząc taką wymianę wykona malowniczego facepalma, ale czy rzeczywiście jest o co się denerwować? Cóż, w codziennym życiu nie, ale są sytuacje, w których różnica jest zasadnicza.
Masa to właściwość przypisana do danego obiektu – torba mąki ma masę 1 kg i już. Najczęściej słowo „waga” używane jest zamiennie z masą. Ale ostrożnie, bo czasami używamy go w znaczeniu „ciężaru”, a to już zupełnie inna bajka. Ciężar to wynik siły oddziaływania grawitacyjnego. A ta zależy od masy obiektów, które się przyciągają oraz odległości między nimi.
Dlatego mająca 1 kg masy torebka z mąką będzie miała inny ciężar na Ziemi, inny na Marsie a inny na Jowiszu. Do obliczenia tych wartości musimy znać masę planety oraz jej średnicę. No i wynik dostaniemy w niutonach, nie w kilogramach – przecież tu chodzi o siłę oddziaływania.
Waga łazienkowa (choć szalkowa nie, bo działa na zasadzie porównywania mas) ustawiona na powierzchni różnych planet pokazałaby różne wartości. Tu roboczo przyjmujemy, że na Jowiszu, Saturnie, Uranie i Neptunie dałoby się cokolwiek postawić. Oto wartości, które odczytalibyśmy na wadze:
Merkury – 0,378 kg
Wenus – 0,907 kg
Ziemia – 1 kg
Mars – 0,377 kg
Jowisz – 2,528 kg
Saturn – 1,064 kg
Uran – 0,889 kg
Neptun – 1,125 kg
I dodatkowo (bo to już nie planety):
Księżyc – 0,166 kg
Pluton – 0,067 kg