Aleksandra Stanisławska
List, który sprzedano na aukcji 18 maja 2021 roku, zawiera słynne równanie E=mc2, jedno z czterech odręcznie zapisanych przez Einsteina, które zachowały się do naszych czasów. Adresatem tego listu był pochodzący z Polski fizyk Ludwik Silberstein.
Zbliżenie słynnego równania. Fot. RR Auction 
Cały list Einsteina do Silbersteina. Fot. RR Auction
Napisany po niemiecku list, który został właśnie sprzedany za 1,2 miliona dolarów, datowany jest na 26 października 1946 roku i pochodzi z bogatej korespondencji Alberta Einsteina z Ludwikiem Silbersteinem, polsko-amerykańskim fizykiem pochodzenia żydowskiego.
Silberstein napisał w 1914 roku jeden z pierwszych podręczników teorii względności w języku angielskim, ale w latach 30. zakwestionował teorię Einsteina i wszedł z nim w długoletnią polemikę. Złożył się na nią również ten list, przechowywany do tej pory w archiwach rodziny Silbersteina, którego spadkobiercy zdecydowali się właśnie sprzedać dokument na aukcji za pośrednictwem bostońskiej firmy RR Auction.
Słynne równanie E=mc2 (energia równa się masie razy prędkość światła do kwadratu) Einstein opublikował w artykule naukowym w 1905 roku, w którym opisał zamysł szczególnej teorii względności. Zgodnie z tym równaniem energia i masa to zasadniczo to samo, tylko w różnych formach koncentracji. Przed Einsteinem fizycy traktowali masę i energię jako dwa odrębne pojęcia, które są ze sobą tylko luźno powiązane.
Równanie E=mc2 pozwoliło również Einsteinowi udowodnić, że nic nie może przemieszczać się szybciej niż prędkość światła w próżni, ponieważ obiekt poruszający się z taką prędkością miałby nieskończoną masę i dlatego do poruszania się wymagałby nieskończonej energii.
Szczególna teoria względności zmieniła również fizykę, wprowadzając pojęcie czasoprzestrzeni, które położyło podwaliny pod późniejszą ogólną teorię względności Einsteina, opublikowaną w 1915 roku. Wykazała, że grawitacja jest wynikiem zniekształceń w czasoprzestrzeni spowodowanych przez poruszające się w niej obiekty.
W liście, w odpowiedzi na zapytanie Silbersteina, Einstein zapisał słynne równanie, aby podkreślić różnicę energii między dwiema masami w nieskończonej odległości i w określonej odległości od siebie.
„Na Twoje pytanie można odpowiedzieć ze wzoru E = mc2, bez żadnej erudycji” – napisał Einstein do Silbersteina.
Autentyczność listu potwierdzili archiwiści z projektu Einstein Papers Project w Caltech oraz Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie.