Aleksandra Stanisławska
Efekt potwierdzenia – przedstawiam Wam część pierwszą naszej nowej serii o błędach poznawczych, czyli pułapkach myślowych, w które KAŻDY z nas (bez wyjątku) wpada. To dlatego często tę naszą słabość wykorzystują osoby tworzące i szerzące fake newsy. Mając świadomość swojej skłonności do popełniania tych błędów, łatwiej ich unikniemy.
Jednym z najważniejszych błędów poznawczych jest efekt potwierdzenia (inaczej błąd konfirmacji), który polega na tym, że zamiast dążyć do odkrycia możliwie obiektywnej prawdy (czyli faktów) usilnie poszukujemy argumentów na potwierdzenie tego, w co już wierzymy.
Wskutek tego:
- Ignorujemy te argumenty, które nie potwierdzają naszych opinii;
- Trwalej zapamiętujemy informacje zbieżne z naszymi opiniami;
- Wykorzystujemy błędne przekonania do błędnego, ale zbieżnego z naszymi poglądami, zrozumienia sytuacji;
- Unikamy sytuacji, które mogą zagrozić naszym przekonaniom („Nie będę z tobą o tym dyskutować”).
Dlaczego chcemy się oszukiwać?
- Dla zachowania dobrego samopoczucia i wysokiej samooceny szukamy argumentów chroniących nasz światopogląd przed rozpadem;
- Ponieważ radzenie sobie ze złożonymi zadaniami sprawia nam trudność, stosujemy skróty myślowe, zwane heurystykami. Jedną z nich jest właśnie ignorowanie faktów, które mogłyby podważyć nasze przekonania.
Zobaczcie to na przykładzie:
Polecam Wam też pozostałe części naszego cyklu o heurystykach i błędach poznawczych:
O złudzeniu ponadprzeciętności
O dostępności umysłowej (czyli dlaczego bardziej boimy się wypadków lotniczych niż samochodowych)
Nie jesteśmy portalem. To blog tworzony przez dwie osoby – Olę i Piotra (a ten tekst napisałam ja, Ola). Jeśli mój tekst Ci się spodobał, do czegoś się przydał lub coś wyjaśnił – to świetnie. Wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były rzetelne i jasne. Jeśli chcesz, możesz w zamian podarować nam wirtualną kawę. Będzie nam bardzo miło. Dziękujemy 🙂
