captcha image

A password will be e-mailed to you.

Facet w sombrero, który zrobił diament z tequilli? Jest. Facet z pluszowym ptakiem na kapeluszu? Jest. Dzieciak zajadający się na scenie pringeslami, kompulsywnie chodzący, obgryzający paznokcie i sprawdzający telefon, przez piętnaście minut prezentujący piętnaście wkurzających nawyków? Jest. Papierowe samolociki wśród publiki? Są. No to możemy zacząć 29. Pierwszą Coroczną Ceremonię Wręczenia IgNobli (to nie literówka, naprawdę w oryginale jest „The 29th First Annual Ig Nobel Prize Ceremony). Czyli najdziwniejszy naukowy show roku.

Warto przypomnieć o co chodzi w IgNoblach, żeby walczyć z błędnym przekonaniem, że to anty-noble. Te nagrody nikogo nie stygmatyzują ani nie wyśmieją, zdobywają je prawdziwi naukowcy prowadzący rzetelne badania naukowe, z prawdziwymi noblistami włącznie. Tyle, ze… jak słyszymy tytuły tych badaniach, to ciężko się nie uśmiechnąć. To badania, które „w pierwszej chwili budzą uśmiech, ale w drugiej skłaniają do refleksji”. Co nas bawiło w zeszłym roku? Kto wygrał 10 tryliardów dolarów nagrody? *dolarów Zimbabwe

Motyw przewodni: NAŁOGI!

MEDYCYNA

Badania naukowe mają to do siebie, że formułują bardzo precyzyjne, a nie ogóle tezy. Nie mówimy „palenie powoduje nowotwory”, ale „palenie N paczek papierosów dziennie (o zawartości nikotyny X mg/paczkę), przez osobę w wieku A przez okres T lat podnosi ryzyko nowotworów płuc o P procent, przy następujących założeniach (…)”. Tak samo włoscy badacze z Silvano Gaullus na czele zajęli się pizzą. Powiedzieć, że chroni przed rakiem, to mało. Ale powiedzieć, że chroni przed rakiem, gdy spożywa się ją we Włoszech, no to jest rezultat!

A na serio, gdy smichy-chichy opadną? Dieta wpływa szczególnie na częstość wystąpień nowotworów układu pokarmowego, a pizza jest swego rodzaju wskaźnikiem korzystania z diety śródziemnomorskiej, która ma korzystny wpływ na długowieczność. No tyle, że bez peperroni. I bez ananasa, ale to już z przyczyn estetyki i gustu, a nie zdrowia. Dalszych szczegółów nie poznaliśmy podczas wystąpienia, bo ośmioletnia dziewczynka wtargnęła na scenę, krzycząc „proszę przestań, jestem znudzona”. Więc odsyłamy do pełnego badania:

BADANIE – link

EDUKACJA MEDYCZNA

Nie wszyscy pamiętamy albo godzimy się z neutralnymi światopoglądowo faktami, że jesteśmy zwierzętami… Ale godzą się na to oczywiście naukowcy – skoro więc potrafimy skutecznie trenować jedne zwierzęta, to czemu nie inne? Lekarza-ortopedę okazje się można również wytresować, korzystając z technik stosowanych na psach🙂 Ale szkoda, że jeszcze ta wiedza nie przedarła się do szkół i uniwersytetów – bo w skrócie, to wyszło, że efektywniej się uczymy, gdy jesteśmy chwaleni za odniesione sukcesy, a nie rugani za popełnione błędy… Brawo dla zespołu z Bronxu!

BADANIE – link

BIOLOGIA

Od Skłodowskiej nie możemy się pochwalić Noblem z nauk przyrodniczych, ale przynajmniej możemy się pochwalić IgNoblem z 2001 roku z ekonomii, 2009 z literatury i 2011 z medycyny. Ale nie spoczywamy na laurach – teraz, w 2019 mamy nowych polskich laureatów!

Sukces współdzielony jest z badaczami z Singapuru, Chin, Australii, USA i Bułgarii. Za co kopnął nas ten zaszczyt? Za odkrycie, że „martwe namagnetyzowane karaluchy zachowują się inaczej niż żyjące namagnesowane karaczany”. W rzeczywistości to trochę bardziej skomplikowane niż ten tytuł z zapowiedzi prowadzącego – publikacja z “Nature Scientific Reports” traktuje o dokładnych, ilościowych pomiarach z użyciem detektorów kwantowych, wykorzystanych do magnetorelaksometrii próbek biologicznych w temperaturze pokojowej! Gratulacje dla Aleksandry Urbanek z Uniwersytetu Gdańskiego, pozostałych Polaków na uchodźstwie w Singapurze (Tomasz Paterek) i Australii (Agnieszka Górecka) oraz reszty zespołu!

BADANIE – link

ANATOMIA

Za co IgNobel dla Francuzów? Za pomiar asymetrii temperatury w mosznie. Ale nie byle jakiej mosznie, bo nagiego i ubranego francuskiego listonosza (przecież musi być grupa kontrolna…). Nie do końca wiemy co zrobili, bo nie mogli przybyć, by o tym opowiedzieć – ale w zamian amerykański listonosz podziękował naukowcom w imieniu wszystkich listonoszy świata. I zapewnił, że oni dalej będą dbać o każdą… paczkę, przesyłkę… no o każdy „bag”, if you know what I mean. Po prostu „they [naukowcy] cares about every package, just as we do”.

Ażeby pozostać merytorycznymi, przypomnijmy, że temperatura moszny ma znaczenie dla sprawności produkcji nasienia, dlatego podciąga jądra bliżej ciała, kiedy jest zimno, żeby ogrzać biedne zmarznięte jajeczka gonady. A o tym się i “Guardian” rozpisywał, i BBC:

CHEMIA

Ile śliny produkuje dziennie typowy pięciolatek? Każdy rodzic wie, że zdecydowanie za dużo, ale ile tego jest w litrach? Eksperyment sprzed 25 lat dopiero teraz został nagrodzony. Może dlatego nie robi aż takiego wrażenia? No, a może to, że to raptem 500 ml, więc nie taki diabeł straszny takie te dzieci straszne…? Ale wrażenie robi, że naukowiec przeprowadził badanie między innymi na trzech swoich synach 🙂

BADANIE – link

INŻYNIERIA

Geniusz nauk stosowanych – bo zbudował maszynę, która sama zmienia dziecku pieluchę! To by zmieniło świat, ale autor nie mógł przylecieć z Iranu. Coś wątek dzieci często wraca…

EKONOMIA

Niby ekonomia, bo o pieniądzach, ale naprawdę to o mikrobiologii i inżynierii materiałowej! Mama zawsze mówiła, żeby nie bawić się pieniędzmi, bo są brudne (hmm, dwadzieścia lat później pomyślałem, że mogło chodzić o co innego…). A teraz wiemy, które są bardziej brudne, a wręcz które są bardziej brudzące się groźnymi bakteriami! Toż to epidemiologia stosowana, a nie ekonomia. Ale ekonomia też – wiemy, że euro jest lepsze niż dolar! A wręcz, że dolar to obok leja rumuńskiego najgorsze zło…

BADANIE – link

NAGRODA POKOJOWA

Arabowie, Brytole i Amerykanie drapali się po plecach – i zmierzyli, jak przyjemne to jest! Ale nie mogli przyjechać, nie wiemy, czy to przez wojnę na Bliskim Wschodzie, czy przez Brexit…

PSYCHOLOGIA

Trzymaliście kiedyś długopis w ustach? Lubicie to, prawda? Sprawia to, że się uśmiechacie i jesteście szczęśliwsi? Niemiecki naukowiec Fritz Strack najpierw odkrył, że tak właśnie jest! A potem, że wcale nie. To nagroda za samokrytycyzm? W sumie tak – bo artykułu dotyka ważnego problemu nauk społecznych – możliwości replikacji wcześniejszych wyników…

BADANIE – link

FIZYKA

Patricia Yang i David Hu nagrodzeni po raz drugi, gratulacje! Odkryli, że praktycznie wszystkie ssaki, niezależnie od rozmiaru pęcherza moczowego, opróżniają go w podobnym czasie! Tak, i słoń i mała myszka na siuiu potrzebuje 21 sekund.

Co teraz zrobili razem z zespołem australijsko-brytyjsko-szwedzko-amerykańsko-tajwańskim? W jaki sposób i dlaczego wombaty robią sześcienny stolec. No wreszcie to wiemy. Śmichy-chichy. A wombaty są sprytne i używają fekaliów do komunikacji, a kostka się nie toczy tak jak kulka, więc łatwiej oznaczyć jakieś miejsce, szach-mat! A jak to wyprodukować? No tak jak stygnącą lawę, ale dalszą część opowieści trzeba doczytać u źródła, bo znowu na scenę wdarła się ośmiolatka, krzycząc, że nudzą i żeby skończyli. Jak mówią Brytole – „shit brick”.

Na marginesie: niestety zmarł noblista, który od dekad zamiatał scenę z papierowych samolotów. Miotłę honorowo przekazano jego koledze, który od teraz piastuje tę zaszczytną funkcję.

Nie ma więcej wpisów