captcha image

A password will be e-mailed to you.

Tak wyglądała Avgi, nastolatka sprzed 9000 lat. Źródło: Oscar Nilsson

Jej surowe rysy nie były zaskoczeniem dla badaczy. Kim była dziewczyna, której szczątki odkryto w greckiej jaskini?

Pamiętacie, jak wszyscy się ekscytowali, kiedy w Południowym Tyrolu odkryto szczątki słynnego Ötziego, czyli Człowieka Lodu sprzed 5300 lat? Naukowcy stwierdzili, że chwili śmierci miał 40-53 lata, a rekonstrukcja jego wyglądu pokazała mężczyznę mocno zniszczonego życiem.

Na starszą niż była wygląda również nastolatka sprzed 9000 lat, której szczątki odkryto w 1993 roku w greckiej jaskini Theopetra. Przez chwilę się zastanawiałam, czy to technika rekonstrukcyjna tak postarza, czy też rzeczywiście ludzie żyjący przed wieloma tysiącleciami wyglądali na więcej lat, niż naprawdę mieli. Pewnie to drugie jest po części prawdą, bo trudne warunki życia odbijają się wyraźnym piętnem na ludzkich twarzach. Przykładem może być słynna „Migrująca matka”, czyli 32-letnia Frances Owens Thompson, uwieczniona na słynnej fotografii zrobionej przez Dorotheę Lange w czasach Wielkiego Kryzysu. “Zmęczenie życiem” można oczywiście odczytać z ludzkich kości, jednak w przypadku nastolatki sprzed 9000 lat przyczyna jej surowego czy też dorosłego wyglądu tkwi jednak gdzie indziej. Ale o tym za chwilę.

Nastolatka została nazwana przez badaczy Avgi, co po grecku oznacza „Świt”. Imię nawiązuje do świtu rolnictwa na świecie, kiedy to łowcy-zbieracze w basenie Morza Śródziemnego zaczynali dopiero prowadzić osiadły tryb życia, stając się rolnikami. Za odtworzenie wyglądu Avgi wzięli się naukowcy z Uniwersytetu Narodowego im. Kapodistriasa w Atenach wraz ze szwedzkim archeologiem i rzeźbiarzem Oscarem Nilssonem, który specjalizuje się w takich rekonstrukcjach. Wyniki tej współpracy można oglądać w Muzeum Akropolu w Atenach.

Efekt tych prac jest bardzo sugestywny – przynajmniej dla mnie. Z badań wynika, że dziewczyna miała w chwili śmierci 15-18 lat, co wywnioskowano z analiz jej zębów i kości. Zmarła z niewyjaśnionych przyczyn, ale naukowcy – w osobie neurologa, endokrynologa, ortopedy, ortodonty, radiologa i patologa – orzekli, że cierpiała na niedokrwistość (niedobór żelaza), szkorbut (niedobór witaminy C) i dolegliwości stawowe.

Twarz Avgi wydaje się surowa i męska. To nie przypadek – uważają naukowcy, wedle których taki męski wygląd był prawdopodobnie cechą wspólną ludzi żyjących w tamtych czasach w tej okolicy. Fakt, iż dziewczyna miała wydatną szczękę, mogło być spowodowane częstym przeżuwaniem skór zwierzęcych, co było wówczas praktykowane po to, by uczynić je bardziej miękkimi.

Aby odtworzyć twarz dziewczyny, naukowcy zeskanowali jej czaszkę i wydrukowali ją za pomocą drukarki 3D. Potem nałożyli na nią kołki mające wskazywać grubość tkanek miękkich. Do czaszki poprzyklejali materiał symulujący mięśnie i skórę.

Proces ten możecie obejrzeć na tym wideo:

 

Nie ma więcej wpisów