Palma, która kwitnie i owocuje… pod ziemią!

Na Borneo rośnie palma, która kwitnie i owocuje pod ziemią. To ekstremalnie rzadkie zjawisko, które zaobserwowano przedtem u jednej tylko rośliny. A niemałą rolę w tym procesie odgrywają brodate świnie.

Naukowcy z Indonezji, Malezji i Wielkiej Brytanii opisali niezwykłą palmę w pierwotnych lasach deszczowych zachodniego Borneo. I – jak to by zabawnie nie zabrzmiało – „odkryli” ją dla nauki, mimo że tę roślinę mieszkańcy Borneo znali od pokoleń, chętnie zajadają się jej owocami, a nawet nadali jej nazwy w co najmniej trzech lokalnych językach borneańskich. Naukowcy postanowili nie być gorsi i nadali jej własną, łacińską nazwę Pinanga subterranea (drugi człon nazwy nawiązuje do podziemnych dokonań rośliny).

Warto przypomnieć, że zdecydowana większość roślin kwitnących (okrytozalążkowych) ma to do siebie, że rozwija kwiaty i owoce nad ziemią, by umożliwić zapylanie tychże kwiatów oraz rozprzestrzenianie się nasion. Istnieje jednak 171 gatunków roślin, które wyewoluowały, by kwitnąć lub owocować POD ziemią. I tak na przykład orzacha podziemna (lepiej znana z tego, że jej nasiona to orzeszki ziemne) kwitnie nad ziemią, ale jej owoce rozwijają się już pod ziemią, co nosi nazwę geokarpii.

Jednak zarówno owocowanie, jak i kwitnienie całkowicie pod ziemią to zjawisko ekstremalnie rzadkie, które zaobserwowano wcześniej tylko u storczyka z rodzaju Rhizanthella, a teraz również u palmy z Borneo.

I tu powstaje pytanie, jak taka roślina radzi sobie z zapylaniem i rozprzestrzenianiem nasion? Z zapylaniem – nie wiadomo. Serio, naukowcom jeszcze nie udało się tego ustalić.

To tym bardziej zaskakujące, że inne palmy z rodzaju Pinanga są zwykle zapylane przez owady, takie jak pszczoły i chrząszcze, które nie żyją przecież pod ziemią. Mimo to dziwaczna podziemna palma jakoś sobie z zapylaniem radzi, o czym świadczy to, że na obserwowanym okazie odkryto sporą liczbę nasion i owoców.

Naukowcom udało się natomiast stwierdzić, w jaki sposób dziwna palma skutecznie rozsiewa swoje nasiona po lesie deszczowym. Otóż jej słodkie, czerwone owoce są wyjątkowo lubiane przez przepiękne miejscowe świnie brodate (Sus barbatus). Zwierzęta zjadają je, a następnie wydalają ich nasiona gdzie popadnie. Naukowcom udało się zresztą wyhodować kwitnącą i owocującą podziemnie palmę właśnie z nasion pozyskanych z odchodów świń brodatych. Zamieszczam zdjęcie jednej ze świń, bo od kiedy je zobaczyłam, jestem ich gorącą fanką.  

Artykuł na temat odkryć związanych z palmą Pinanga subterranea wspólnie opublikowali naukowcy z Royal Botanic Gardens w Kew w Wielkiej Brytanii, National University of Singapore we współpracy z malezyjskim botanikiem dr Paulem Chai. Praca została opublikowana w piśmie „Plants, People, Planet”.

Nie jesteśmy portalem. To blog tworzony przez dwie osoby – Olę i Piotra (a ten tekst napisałam ja, Ola). Jeśli mój tekst Ci się spodobał, do czegoś się przydał lub coś wyjaśnił – to świetnie. Wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były rzetelne i jasne. Jeśli chcesz, możesz w zamian podarować nam wirtualną kawę. Będzie nam bardzo miło. Dziękujemy 🙂