U nas w słońcu było 60°C, a u was? Czyli o tym, jak się pochwalić i nie robić błędów

Upały w pełni, doniesienia o rekordach podaje radio, telewizja i my dzieląc się obrazkami termometrów na Facebooku. Skoro u nas 60°C, to dlaczego było tylko „37”?

Zacznijmy od eksperymentu. W naszym drewnianym, starym domu, w którym pozamykaliśmy okna, cyfrowy czujnik Garmin Tempe zanotował temperaturę 25°C. Dzieci mówią, że nie da się żyć, więc wyganiam je na 5 minut na dwór (lub na pole, jakby powiedziała reszta Crazy Nauki, która teraz buszuje w podkrakowskich dolinkach). Wracają i okazuje się, że w domu jest jednak bardzo przyjemnie.

Nic dziwnego, skoro czujnik umieszczony w cieniu, na półeczce grilla (zostawmy dyskusje czy to zdrowo czy nie, w końcu jest upał…) pokazuje po czterdziestu minutach „ogrzewania” 29°C. A jaka jest temperatura w słońcu?

Tak, to co widzicie na tym screenie to nie błąd pomiaru, ale też i nie temperatura powietrza. To temperatura nagrzanego, zrobionego z tworzywa czujnika Garmina. I choć taki obrazek, udostępniony robi wrażenie na znajomych (sprawdziłem), to ma się nijak do rzeczywistej temperatury powietrza na słońcu. Jej po prostu się nie mierzy.

Jak zatem mierzyć temperaturę? W meteorologii termin temperatura powietrza odnosi się do pomiaru wykonanego 2 metry nad gruntem w klatce meteorologicznej. Nie wiem czy pamiętacie ją z lekcji geografii, ale jest to biała, drewniana budka zapewniająca instrumentom pomiarowym odpowiednią wentylację i równowagę cieplną z otaczającym powietrzem. Dzięki tej osłonie radiacyjnej termometr jest odizolowany od wpływu czynników zewnętrznych. Dlatego w tego typu warunkach powinniście dokonywać pomiarów i potem się nimi chwalić.

Choć jeśli chcecie efektu „wow” to i na to jest sposób. Możecie spróbować usmażyć w promieniach słonecznych jajko sadzone. Nam dziś się nie udało. I to też jest pewnego rodzaju dowód.

Białko jajka zaczyna się ścinać w temperaturze ok. 62-65°C, a żółtko od ok. 65°-70°C. Wniosek z naszego eksperymentu płynie taki, że w pełnym słońcu było jednak mniej niż „60”, bo proces denaturacji nawet po kilkunastu minutach nawet się nie rozpoczął. Następnym razem spróbujemy postawić patelnię na rozgrzanym betonie.

Źródło 1 , źródło 2, źródło 3