captcha image

A password will be e-mailed to you.

Żyjemy otoczeni kultem szczęśliwości. Wezwanie do bycia beztroskim, zadowolonym i uśmiechniętym płynie do nas zewsząd – od przyjaciół, znajomych, współpracowników oraz z reklam, poradników i dziesiątek artykułów o tym, jak wieść spokojne życie. Czy jednak szczęście jest dla nas naprawdę takie ważne i dobre? Okazuje się, że niekoniecznie.

Smutek jest społecznie i towarzysko niepożądany, choć chowani jesteśmy przecież na literaturze (i nie tylko), która tłumaczy, że cierpienie zdecydowanie uszlachetnia. Nad tym, jaki stan ducha jest dla człowieka faktycznie korzystny, postanowili pochylić się naukowcy. I okazało się, że choć tkwimy w przekonaniu, że radość jest uczuciem napędzającym nas jak koło zamachowe, efekty badań naukowych dają zupełnie inny obraz sytuacji.

Smutek okazał się uczuciem, które jest wyjątkowo użyteczne i pomaga człowiekowi lepiej przygotować się do życia i stawiania czoła trudnym sytuacjom. Wyniki badań potwierdzają zatem tezy postawione już przez starożytnych filozofów.

Czym właściwie jest smutek?

Smutek zawiera w sobie znacznie więcej pojęć niż mogłoby się wydawać. W badanym ujęciu oznaczał bowiem szereg negatywnych emocji, które sprawiają, że mamy ogólne poczucie niezadowolenia i samego smutku właśnie. Tymczasem na całość składają się różne elementy – zawód, gniew, wstręt, obawa czy wstyd. To kilka różnych emocji generuje stan, który przyzwyczailiśmy się nazywać smutkiem.

Jakkolwiek dziwnie by to nie zabrzmiało – smutek pomoże nam uporać się z problemami.

Ale czym jest prawdziwy smutek – ten, któremu z zainteresowaniem przyglądają się psychologowie?

Intensywny i trwały smutek, który zwykliśmy – często nadużywając jednak tego określenia – nazywać depresją, jest poważnym i osłabiającym człowieka zaburzeniem. Jeśli to właśnie jego doświadczamy, to powinniśmy się na poważnie zainteresować tym, czy nie mamy już do czynienia z chorobą.

Jednak łagodne i tymczasowe złe nastroje mogą służyć ważnym i użytecznym celom adaptacyjnym, pomagając nam stawić czoła codziennym wyzwaniom i trudnym sytuacjom. W ramach prowadzonych w ciągu kilku ostatnich lat różnorakich badań, psychologowie doszli do kilku interesujących wniosków. Co może zatem dać nam smutek? Przyjrzyjmy się wynikom badań.

Smutek pomaga nam oceniać rzeczywistość

Smutek poprawia nam pamięć i sprawia, że lepiej dostrzegamy szczegóły. W jednym z przeprowadzonych badań obserwacjom poddano ludzi, których zły nastrój spowodowała brzydka pogoda. Okazało się, że osoby pozornie rozproszone negatywnymi myślami, dużo lepiej zapamiętały szczegóły wystroju i ofertę właśnie odwiedzonego sklepu.

Czy gdy jesteśmy szczęśliwi, nasz umysł jest nieco przygaszony?

Według podobnego badania, osoby pozostające w złym nastroju znakomicie wyławiają z mroków pamięci bardzo konkretne obserwacje i szczegóły, niezakłócone żadnym fałszywym obrazem. Badanie przeprowadzono na grupie naocznych świadków improwizowanych zdarzeń.

Smutek pomaga nam także w lepszej ocenie zastanej sytuacji. Zły nastrój wpływa na zmniejszenie uprzedzeń (brzmi paradoksalnie, ale nauka nie kłamie!), zminimalizowanie tendencji do nadinterpretacji ludzkiego zachowania i postaw oraz zdecydowanie poprawia zdolność obiektywnej oceny innych ludzi. Dowodem mogą być przebadani przez psychologów sędziowie. W badaniu okazało się, że badani pozostający w stanie lekkiego przygnębienia, wykonywali swoje obowiązki lepiej i dokładniej – dostrzegając więcej szczegółów w zeznaniach i skupiając się na ich spójności.

Smutek wpływa też na wzbudzenie zdrowego sceptycyzmu, który pozwala na weryfikację prawdziwości otrzymywanych informacji i wiadomości oraz opowiadanych przez innych ludzi historii. Smutne osoby łatwiej wychwytują, że są oszukiwane. Zły nastrój sprawia także, że mniej polega się na znanych i zakodowanych w umyśle stereotypach.

Smutek to uczucie motywujące!

Psychologiczny eksperyment przeprowadzony na dwóch grupach dowiódł, że wraz z pogorszeniem się nastroju wzrasta nam motywacja do działania. Opisał go W. Gerrod Parrot w publikacji „Pozytywna strona negatywnych emocji”. Przebadano osoby szczęśliwe oraz smutne, prosząc je o wykonanie żmudnego i trudnego zadania umysłowego. Okazało się, że osoby pogodne i zadowolone są zdecydowanie bardziej skłonne do porzucenia zadania w połowie niż osoby smutne, które znacznie więcej zaangażowania i wysiłku wkładały w realizację postawionego przed nimi zadania. Smutni byli bardziej dociekliwi, zadawali dodatkowe pytania i nie bali się pokazywać efektów swojego procesu myślowego, nawet gdy byli przekonani, że prawdopodobnie udzielają złej odpowiedzi na postawione pytanie.

Książkę Parrotta w języku angielskim można przeczytać TUTAJ

Smutek motywuje i do poprawy zdolności komunikacyjnych. Pozostając w złym nastroju, ludzie bardziej przykładają się do komunikacji z innymi, są bardziej skłonni do wnikliwego przemyślenia używanych argumentów. Osoby smutne lepiej słuchają rozmówców i lepiej rozumieją niejednoznaczne wypowiedzi.

Smutek pomaga nam dobrze żyć

Badania wykazują jednoznacznie, że zły nastrój pomaga nam lepiej odnaleźć się w świecie i efektywniej w nim funkcjonować. Smutek pomaga nam bowiem lepiej skupiać się na codziennych zadaniach i wyzwaniach, sprzyja refleksjom, a tym samym prowadzi do podejmowania przemyślanych decyzji opartych na mocnych argumentach. Pomaga nam być lepszymi obserwatorami, ale także sędziami i komentatorami w trudnych i wymagających uwagi sytuacjach.

Nie warto zatem ślepo dążyć do szczęścia. Ba, wychodzi na to, że szczęście może sprawić, iż wpadniemy w pułapkę samozadowolenia i damy się łatwo wyprowadzić w pole innym. Oczywiście to pewnie doprowadzi nas do złego nastroju, dzięki któremu poprawimy nieco swoją sytuację, co zapewne nas uszczęśliwi… Ech, emocje to faktycznie błędne koło. Pamiętajmy jednak o swoim prawie do smutku, gdy znowu ktoś każe nam się uśmiechnąć. Czasem nie warto.

Czego u nas szukaliście?

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

8 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Filip
Filip
5 lat temu

W książce noblisty Daniela Kahnemana „Pułapki Myślenia” jest wzmianka o badaniach, które potwierdzają, że samo uśmiechanie się (nawet na siłę) powoduje, że mamy dużo większą możliwość doznania łatwości poznawczej w zetknięciu z nowymi rzeczami. W tej książce jest wiele ciekawych informacji m.in. na ten temat. Warto przy tym zauważyć, że badanie, które przytoczone jest tu jako pierwsze wiąże określoną pogodę z wynikiem. Jeśli autorzy piszą, że deszczowa pogoda = zły humor i nastawienie to chyba ich zaskoczę jeśli im powiem, że nie każdy musi być w złym humorze / smutny podczas deszczowego dnia. Mało profesjonalne :)…

Piotr Jarzębiński
Piotr Jarzębiński
5 lat temu

Teraz tak, nie przeczytałem jeszcze tego artykułu, jedna myśl, kultywatorka, cwana i bystra, produkt ala lodołamacz tych czasów…zobaczymy 🙂

Piotr Jarzębiński
Piotr Jarzębiński
5 lat temu

Ostatni wers jest ….dobra, napiszę, esencją kupy, którą tutaj przedstawiłaś, i większość z tych ludków , która ma problem(chciałaś, jest w dołku itd. zacznie stosować (chciałem napisać wyraz twój z dużej litery, ale uważam że nie jesteś tego warta) weźmie to sobie do swojego serca, serce ehh niby tylko narząd, haha, i podejmie pewne kroki, tylko Ty ze swoim małym, parciem na szkło laptopa psujesz ludzkie myśli, weź się zamknij , wybzykaj, lub napij się ….ja pierdolę..

Rybak
Rybak
Reply to  Piotr Jarzębiński
5 lat temu

Ale merytoryczna wypowiedź 😀

Mariusz
Mariusz
5 lat temu

Ja nie dzielę emocji na dobre i złe, czy pozytywne i negatywne. Mogę je co najwyżej podzielić na przyjemne i nieprzyjemne. Wszystkie z emocji są nam potrzebne, a zatem wszystkie są dla nas wartościowe, czyli pozytywne. Nie da się w pełni żyć bez strachu, złości czy smutku. Problemem do pracy jest natomiast przykładowo nadmiar strachu, który nie pozwala normalnie funkcjonować. Inaczej mówiąc problemem jest nieadekwatność emocji, a nie ich występowanie. Jeśli chodzi zaś o kulturę zachodnią, to jest ona bardzo skupiona na głowie (myślach). Ukazywanie emocji nie jest społecznie akceptowalne. I ten brak wyrażania emocji jest bardzo częstym problemem do… Czytaj więcej »

Michał Stolarczyk
Michał Stolarczyk
5 lat temu

Interesujący artykuł. Zachęca mnie do dalszych poszukiwań.

1) Jak definiowano i wzbudzano smutek? Skąd wiedziano, że wszyscy badani znajdują się w tym samym stanie emocjonalnym?

2) W jaki sposób ktoś zbadał, że smutek to połączenie zawodu, gniewu, wstrętu, obawy i wstydu ?

Zbigniew Wisniewski
Zbigniew Wisniewski
4 lat temu

Dziękuje za artykuł, i linku do książki. Tego właśnie szukałem.

Anna
Anna
2 lat temu

teza jest taka, że smutek jest dobry a radośc niekoniecznie… mam alergię na przytaczanie badań w celu dopisania argumentów do naiwnie żeby nie powiedzieć nonsesnownie zalożonej tezy. Slizganieeee

Nie ma więcej wpisów
8
0
Would love your thoughts, please comment.x
%d bloggers like this: