captcha image

A password will be e-mailed to you.

Jak podaje serwis klimatyczny Copernicus ECMWF, prowadzony przez Europejskie Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody, 2023 był najgorętszym rokiem od 1850 roku. Globalna temperatura była wyższa od tej z czasów przedprzemysłowych o 1,5°C.

Omawiamy ten temat w najnowszym odcinku Podcastu Crazy Nauki, w którym mówimy też też o towarzyskich psach i long covidzie.

Miesięczne anomalie globalnej temperatury powietrza na powierzchni [1] (°C) w odniesieniu do lat 1991–2020 od stycznia 1940 r. do grudnia 2023 r., oznaczone jako szeregi czasowe dla każdego roku. Rok 2023 jest pokazany grubą czerwoną linią. Źródło danych: ERA5. Źródło: C3S/ECMWF.

Przypominam: te 1,5°C to miał być ten limit do końca XXI wieku (a wg gorszego scenariusza, w latach 50.), który można uznać za w miarę bezpieczny, tzn. który nie wywoła daleko idących zmian w klimacie, takich skutkujących posypaniem się elementów klimatu jak klocków domina (tu tłumaczę, o co chodzi z progami 1.5, 2 lub 3°C względem epoki przedprzemysłowej).

Anomalia temperatury powietrza powierzchniowego w roku 2023 w stosunku do średniej z okresu referencyjnego 1991–2020. Dane: ERA5. Źródło: C3S/ECMWF

Wiele wydarzyło się po raz pierwszy:

  • 2023 był pierwszym rokiem w historii, w którym temperatura każdego dnia była wyższa o co najmniej 1°C od poziomu przedprzemysłowego z lat 1850-1900.
  • Blisko połowa dni była o ponad 1,5°C cieplejsza niż średnia z lat 1850-1900.
  • Dwa dni w listopadzie były, po raz pierwszy w notowanych dziejach, o ponad 2°C cieplejsze od średniej z lat 1850-1900.
  • Każdy miesiąc od czerwca do grudnia 2023 roku był cieplejszy niż odpowiadający mu miesiąc w poprzednich latach.
  • Globalne średnie temperatury powierzchni morza osiągnęły rekordowe wyniki dla danej pory roku w sezonie od kwietnia do grudnia.
  • To poskutkowało falą upałów morskich na całym świecie, w tym w częściach Morza Śródziemnego, Zatoki Meksykańskiej i Karaibów, Oceanu Indyjskiego i Północnego Pacyfiku oraz w większości Atlantyku Północnego.
  • Lód morski na Antarktydzie osiągnął rekordowo niski poziom jak na tę porę roku w ciągu 8 miesięcy. Zarówno dzienne, jak i miesięczne zasięgi osiągnęły rekordowe minima w lutym 2023 roku.
  • Na całym świecie odnotowano dużą liczbę ekstremalnych zdarzeń pogodowych, w tym fale upałów, powodzie, susze i pożary lasów. Szacunkowe globalne emisje węgla z pożarów w 2023 roku wzrosły o 30% w porównaniu z 2022 rokiem, głównie z powodu utrzymujących się pożarów w Kanadzie.
Wzrost globalnej temperatury powietrza na powierzchni ziemi (°C) powyżej średniej z lat 1850–1900, względem okresy przedindustrialnego, w oparciu o kilka zbiorów danych o globalnej temperaturze przedstawionych jako średnie z pięciu lat od 1850 r. (po lewej) i średnie roczne od 1967 r. (po prawej). Źródło: C3S/ECMWF

Przyczyny tych rekordów to między innymi stale rosnące stężenie gazów cieplarnianych i zjawisko El Niño.

Atmosferyczne stężenia dwutlenku węgla i metanu osiągnęły rekordowe poziomy w 2023 r. – odpowiednio 419 ppm i 1902 ppb. Poziom dwutlenku węgla był wyższy o 2,4 ppm, a metanu o 11 ppb wyższy niż w 2022 roku.

Zjawisko pogodowe El Niño rozpoczęło się na początku lipca 2023. Chodzi o wpływ wysokich temperatur powierzchni oceanu w obszarze równikowym na Pacyfiku na sytuację atmosferyczną obejmującą wybrzeża Ameryki Południowej, Australii i Azji Południowo-Wschodniej. Zjawisko to wpływa na podwyższenie temperatur na niemal całym globie

Liczba dni w latach 1990-2023, w których temperatura przekroczyła średnią z lat 1850-1900 o więcej niż 1°C. Na wykresie zaznaczono przyrosty temperatury w trzech przedziałach: 1–1,25 °C (pomarańczowy), 1,25–1,5°C (czerwony) i 1,5°C lub więcej (bordowy). Źródło: ERA5. Źródło: C3S/ECMWF

Chciałabym jakoś skomentować te doniesienia, ale nie mam siły. Ograniczę się więc do wyrażenia nieśmiałej nadziei, że El Niño odpuści w 2024 roku. Bo na ograniczenie emisji gazów cieplarnianych raczej nie ma co liczyć.

Posłuchajcie najnowszego odcinka naszego podcastu!

Źródło


Nie jesteśmy portalem. To blog tworzony przez dwie osoby – Olę i Piotra (a ten tekst napisałam ja, czyli Ola). Jeśli mój tekst Ci się spodobał, do czegoś się przydał lub coś wyjaśnił – to świetnie. Wkładamy w nasze materiały dużo pracy starając się, by były rzetelne i zrozumiałe. Jeśli chcesz, możesz w zamian podarować nam wirtualną kawę. Będzie nam bardzo miło. Dziękujemy 🙂

Postaw mi kawę na buycoffee.to
Nie ma więcej wpisów