Wspomagasz się ziołami, medycyną ludową? Uważaj na interakcje z lekami

Fot. Crazy Nauka

Dziurawiec zmniejsza skuteczność środków przeciwzakrzepowych, dzięgiel i cynamon odradza się chorym na cukrzycę, a ginkgo biloba (miłorząb) kłóci się z ibuprofenem. Oto lista wywarów i naparów, które w szczególnych sytuacjach mogą poważnie zaszkodzić.

Dawnymi czasy na ranę przykładano chleb z pajęczyną. Na bolące gardło pito syrop z czosnku lub cebuli. Na ból kręgosłupa sadło gęsie. Dawnymi czasy domowe metody były jedynymi dostępnymi. Napary, wywary, nastójki (nalewki), toniki, maści, olejki. Zioła, korzenie, owoce, jagody były tanie, pochodziły z własnego ogródka i przygotowanie herbatki nie wymagało specjalistycznej wiedzy.

Dziś dzięki pracy naukowców, lekarzy, farmaceutów nie musimy przykładać chleba z pajęczyną na ranę, nie musimy martwić się kurzem i zanieczyszczeniem rany. Mądrzy ludzie wykorzystali działające ludowe remedia, by stworzyć z nich działające leki, maści i szczepionki. Tak, wiele współczesnych farmaceutyków korzysta z substancji od dawna używanych w leczeniu ludzi.

Dziś jednak fitoterapia (czyli ziołolecznictwo) i medycyna ludowa wracają do łask i wielu z nas wspomaga leczenie farmakologiczne herbatkami, nalewkami, miodowymi cukierkami i innymi domowymi metodami.

Zapominamy jednak, że SKUTECZNE domowe metody (takie jak ziołolecznictwo) opierają się na tych samych czynnych składnikach co farmaceutyki. I że bardzo często mogą wejść z nimi w niepożądane interakcje!

Wiadomo na przykład, że wyciąg z dziurawca może zmniejszać skuteczność niektórych leków, obniżając ich stężenie w osoczu. Dotyczy to wielu leków. Głównie indynawiru używanego w leczeniu zakażeń wirusem HIV, ale też warfaryny, cyklosporyn, niektórych doustnych leków antykoncepcyjnych, dekstrometorfanu, teofiliny i wielu innych.

Wiemy też o grejpfrucie: zawarte w nim flawonoidy i furanokumaryny zmniejszają wchłanianie blokerów kanału wapniowego (np. werapamil, amlodypina) oraz lowastatyny. W przypadku leków immunosupresyjnych (np. cyklosporyny) grejpfrut może spowodować drastyczny wzrost ciśnienia i napady drgawek.

Ale jest wiele ziół, które stosujemy na co dzień i zupełnie nieświadomie narażamy się na może mniej dramatyczne i śmiercionośne działania uboczne, niepożądane lub obniżamy skuteczność leczenia.

Wywary i napary

Uprzedzam: to będzie długa lista, mimo że zawiera jedynie zestawienie dla naparów (herbaty) i wywarów. Czym różni się wywar od naparu?
Wywar przygotowujemy, gotując zioła (głównie twarde części: łodygi, korzenie, korę). Po zagotowaniu zmniejszamy siłę grzania i na bardzo małym ogniu zostawiamy na 15 – 20 minut. Następnie chłodzimy i przesączamy przez sito lub gazę, wyciskając płyn z roślin.
Napar natomiast przygotowujemy, doprowadzając wodę z ziołami (liście, kwiaty, owoce, miękkie łodygi) do wrzenia. Następnie przykrywamy garnek pokrywką i odstawiamy na nie dłużej niż 5 10 minut. Przesączamy przez sito lub gazę.

Bez czarny (kwiat)

obniża zawartość cukru we krwi, tym samym nie powinny go stosować osoby cierpiące na cukrzycę i przyjmujące leki obniżające poziom cukrów we krwi

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków obniżających odporność (bez podnosi odporność)

Cebula (w syropie)

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków obniżających krzepliwość krwi (zawarte w cebuli, oraz czosnku, denozyna, allicyna i polisiarczki parafinowe odpowiedzialne są za rozrzedzanie krwi i zapobieganie skrzepom)

Cynamon

należy skonsultować z lekarzem w przypadku osób cierpiących na cukrzycę. Badania nie są zgodne, ale ADA (American Diabetes Association) zaleca wykluczenie cynamonu z diety

Czosnek (w syropie)

nie wolno stosować podczas leczenia izoniazydem (lek przeciwgruźliczy)

nie wolno stosować w przypadku przyjmowania leków przy zarażeniu wirusem HIV

nie wolno stosować w przypadku przyjmowania leków obniżających krzepliwość krwi

Dzięgiel

ze względu na wysoką zawartość cukrów nie powinny go stosować osoby cierpiące na cukrzycę

Imbir

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków obniżających krzepliwość krwi – może powodować krwawienia

Lawenda

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków uspokajających – może wywołać nadmierną senność

Kocimiętka (stosowana do leczenia zaburzeń układu nerwowego i chorób układu trawienia)

nie należy stosować, jeśli suplementuje się lit

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków uspokajających – może powodować zwiększoną senność

Melisa

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków uspokajających, może powodować nadmierną senność i otępienie

Napar z melisy. Fot. Dobromila/Wikimedia

Mięta

nie wolno stosować przy przyjmowaniu cyklosporyny

nie wolno stosować przy chorobie refluksowej

należy skonsultować z lekarzem w przypadku przyjmowania feksofenadyny (Allegra) i losartanu

Miłorząb dwuklapowy (chiński, ginkgo biloba)

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków zawierających ibuprofen

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków obniżających krzepliwość krwi

badania wskazują, że bardzo wiele leków wchodzi w niepożądane interakcje z miłorzębem, najbezpieczniej jest skonsultować się z lekarzem

Mniszek lekarski (korzeń)

nie należy stosować z antybiotykami

nie należy stosować z diuretykami (środki moczopędne)

nie należy stosować przy suplementacji litu

Mniszek lekarski (liść)

należy skonsultować z lekarzem w przypadku przyjmowania leków na wątrobę

Nagietek

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków uspokajających – powoduje zwiększoną senność

Pieprz cayenne

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków spowalniających krzepliwość krwi

nie należy stosować przy przyjmowaniu teofiliny

Pietruszka (natka)

nie wolno stosować z diuretykami

Pokrzywa

nie powinny jej stosować osoby cierpiące na cukrzycę

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi

nie należy stosować przy przyjmowaniu leków uspokajających

nie należy stosować w przypadku suplementacji litu

Rumianek

może zmniejszyć skuteczność pigułek antykoncepcyjnych

może zmniejszyć skuteczność niektórych leków przyjmowanych w leczeniu nowotworów

może zwiększyć skuteczność warfaryny

należy skonsultować z lekarzem stosowanie w przypadku przyjmowania leków na wątrobę

Tymianek

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków obniżających krzepliwość krwi

Żeń-szeń

nie wolno stosować przy przyjmowaniu leków obniżających krzepliwość krwi

nie wolno stosować z inhibitorami MAO (stosowane w przypadku leczenia depresji oraz niedociśnienia tętniczego)

nie powinny go stosować osoby cierpiące na cukrzycę

Źródła:

• Robbins, Bedell. The Good Witch’s Guide. New York: Sterling Ethos, 2017
• Šedo, Krejča. Rośliny źródłem przypraw. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa, 1987
• „All Natural” Alternatives for Erectile Dysfunction: A Risky Proposition. FDA Consumer Articles. Drugs.com. Accessed July 27, 2017 at https://www.drugs.com/fda-consumer/all-natural-alternatives-for-erectile-dysfunction-a-risky-proposition-349.html
• US Marshals Seize Dietary Supplements Containing Kratom. Drugs.com. Pharma Industry News. Accessed July 27, 2017 at https://www.drugs.com/news/us-marshals-seize-dietary-supplements-containing-kratom-59635.html
• Miller LG. Herbal medicinals: selected clinical considerations focusing on known or potential drug-herb interactions. Arch Intern Med 1998:158;2200-11. Accessed July 27, 2017 at http://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine/fullarticle/210330
• Richards JS. Overview of Herbal Supplements. Elite Continuing Education CE 2013. p. 46-62.
• https://nccih.nih.gov/health/providers/digest/herb-drug
• https://www.drugs.com/slideshow/herb-drug-interactions-1069
• http://www.umm.edu/health/medical/altmed/herb-interaction/possible-interactions-with-ginkgo-biloba/
• http://reference.medscape.com/drug-interactionchecker
• http://www.itmonline.org/arts/herbdrug2.htm